Pomnik Tadeusza Kościuszki w Opocznie

Pierwotnie, pomnik wzniesiony był jako obelisk wdzięczności dla cara, upamiętniający uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim. Został zrealizowany w 1908 roku dzięki składkom mieszkańców Opoczna oraz pobliskiej wsi Kozenin. Obelisk osiągał pięć metrów wysokości, ustawiony na dwustopniowym podwyższeniu i otoczony kamiennymi słupami, z których każdy związany był łańcuchami. Elementy te pochodziły z terenów przed rozbiórką cerkwi św. Włodzimierza.

Początkowo na pomniku umieszczono napisy hołdownicze poświęcone cesarzowi Wszechrusi, Aleksandrowi II. Z okazji stulecia śmierci Tadeusza Kościuszki, obelisk został obniżony, a stare inskrypcje zniszczono. Zamiast nich na ocalałej części obelisku ustawiono gipsowe popiersie Tadeusza Kościuszki, wykonane przez Stanisława Popławskiego, krakowskiego rzeźbiarza. Jednak ze względu na szybko erozję tego materiału, w latach 20. XX wieku powstało nowe popiersie, tym razem z piaskowca.

W okresie II wojny światowej, w obawie przed zniszczeniem przez okupantów, popiersie zostało zakopane na terenie miejskiej elektrowni. W jego miejsce na pustym cokole postawiono skrzynkę wypełnioną kwiatami. Uroczyste odsłonięcie pomnika miało miejsce 15 października 1917 roku, a na cokole widniały inskrypcje w różnych miejscach: „Tadeuszowi Kościuszce rodacy 15 X 1917” od południa, „Że osoba wszelkiego włościanina jest wolna i że mu wolno przenieść się gdzie chce – manifest połaniecki” od wschodu, „W stuletnią rocznicę zgonu naczelnika 15 X 1917” od północy oraz „Wolność! Całość!! Niepodległość, pieczęć T. Kościuszki” od zachodu.

Na górnej części cokołu umieszczono natomiast płaskorzeźbę orła w koronie z stylizowaną literą S na piersiach, co dodatkowo podkreślało patriotyczny charakter tego miejsca. W 1988 roku przeprowadzono prace konserwatorskie, podczas których oczyszczono pomnik, usuwając starą farbę oraz wszelkie mchy i porosty, a także wyrównano powstałe ubytki.