Zygmunt Hübner, urodzony 2 stycznia 1879 roku w Opocznie, to postać, która pozostawiła wyraźny ślad w polskim systemie prawnym i politycznym. Jego życie zakończyło się 14 lipca 1966 roku w Warszawie.
Hübner był nie tylko prawnikiem, ale także politykiem, który pełnił funkcję ministra. Jego działania i osiągnięcia w dziedzinie prawa oraz polityki były istotnym elementem jego kariery, co sprawia, że jest on pamiętany jako ważny przedstawiciel swej epoki.
Życiorys
Zygmunt Hübner urodził się w rodzinie prawniczej, jako syn notariusza Józefa Karola Sebastiana (1836–1909) oraz Marianny z Filipowskich (1847–1931). W rodzinie zyskał także rodzeństwo, w tym starszą siostrę oraz młodszego brata Józefa (1883–1918), który w 1931 roku, pośmiertnie, został odznaczony Krzyżem Niepodległości. Jego edukacja rozpoczęła się w gimnazjum w Piotrkowie, po którym kontynuował naukę na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Odessie, zdobywając dyplom w 1907 roku. Później pracował jako aplikant sądowy w Radomiu, a w 1915 roku objął stanowisko sędziego pokoju. W grudniu 1916 roku Hübner został wiceprezydentem Radomia, a od 1 września 1917 roku pełnił funkcję prokuratora w Sądzie Okręgowym w Radomiu.
W międzyczasie, jego działalność była również związana z Polskim Komitetem Czerwonego Krzyża oraz Komisją Szacunkową Rolną do spraw Strat Wojennych.
II Rzeczpospolita
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, Hübner 1 grudnia 1918 roku został prokuratorem Sądu Okręgowego w Warszawie. Ponadto piastował funkcję sekretarza Zarządu Głównego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów oraz zasiadał w komitecie redakcyjnym „Gazety Administracji i Policji Państwowej”. 1 stycznia 1921 roku został mianowany prokuratorem Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
W dniu 21 marca 1924 roku prezydent Stanisław Wojciechowski powołał Hübnera na stanowisko ministra spraw wewnętrznych w rządzie Władysława Grabskiego. Jego nominacja spotkała się z pozytywnym odbiorem zarówno ze strony polityków, jak i społeczeństwa. Jako minister prosił o zintegrowanie administracji lokalnej pod jednolitym nadzorem, co miało służyć poprawie efektywności i lepszego koordynowania działań administracyjnych. Skupiał się na wzmacnianiu Policji Państwowej, która na terenach wschodnich miała poważne problemy z zapewnieniem bezpieczeństwa.
Do znanych incydentów, które miały miejsce w tym okresie, należy napad na miasteczko Wiszniew w nocy z 18 na 19 lipca 1924 roku, gdzie grupa około 20 uzbrojonych napastników zaatakowała lokalne władze. W wyniku tego zdarzenia zginął komendant powiatowy Policji Państwowej. Aby przeciwdziałać przyszłym napadom, Hübner postanowił przydzielić Korpus Ochrony Pogranicza do zabezpieczenia wschodniej granicy. Korpus ten podlegał ministrowi spraw wewnętrznych w sprawach budżetowych i ochrony granic, ale w kwestiach organizacyjnych był kierowany przez ministra spraw wojskowych.
Hübner nie tylko reformował struktury wojewódzkie, powierzając niektóre administracyjne stanowiska generałom, ale także przykładał dużą wagę do efektywności zarządzania. Wojewoda nowogródzki został Marian Żegota-Januszajtis, w Polesiu Kazimierz Młodzianowski, a na Wołyniu Kajetan Olszewski.
Podczas głosowania budżetu resortu, 25 czerwca 1924 roku, na wniosek Karola Popiela rada uchwaliła zmniejszenie funduszy przeznaczonych na policję o symboliczne 100 zł. Hübner zinterpretował to jako wobec siebie akt braku zaufania i złożył dymisję, która nie została jednak przyjęta przez Grabskiego. Ostatecznie, 17 listopada 1924 roku, Hübner został zwolniony z pełnionej funkcji.
Po zakończeniu swojej ministerialnej kariery, powrócił do pracy w prokuraturze. Od stycznia 1927 roku działał jako notariusz, a w 1934 roku objął przewodnictwo Warszawskiej Rady Notarialnej, a następnie Zrzeszenia Notariuszy i Pisarzy Hipotecznych RP. Jego życie zakończyło się 14 lipca 1966 roku w Warszawie, gdzie został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 18-3-18).
Życie prywatne
Zygmunt Hübner był mężem Zofii (1895–1985). Ich rodzina doświadczyła wielu tragedii; córa Alicja (1925–1944) została tragicznie rozstrzelana na Pawiaku, co pozostawiło głęboki ślad w ich życiu. Syn Zygmunt (1930–1989) wyrósł na wszechstronny artystę, będąc zarówno aktorem, jak i reżyserem oraz pedagogiem.
Ordery i odznaczenia
W ciągu życia Zygmunt Hübner, wybitny prawnik, został odznaczony za swoje osiągnięcia oraz wkład w rozwój prawa i sprawiedliwości. Jego zasługi zostały docenione poprzez wiele honorowych nagród. W szczególności można wyróżnić następujące odznaczenia:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 2 maja 1922 roku,
- Złoty Krzyż Zasługi, który otrzymał dwukrotnie: po raz pierwszy 30 czerwca 1939 roku oraz ponownie 22 lipca 1947 roku.
Przypisy
- a b c Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939 [online], polona.pl [dostęp 03.10.2023 r.]
- a b c d Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918-1939 [online], polona.pl [dostęp 01.10.2023 r.]
- M.P. z 1947 r. nr 118, poz. 745 „za wybitne zasługi w dziedzinie usprawnienia wymiaru sprawiedliwości”.
- M.P. z 1939 r. nr 155, poz. 368 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137.
- Cmentarz Stare Powązki: ALICJA HUBNER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 14.01.2020 r.]
- Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 18.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Tomasz Kolbe | Jan Tandyrak | Marek Koćmiel | Paweł Karbownik | Witold Koziełł-Poklewski | Artur Bagieński | Robert Telus | Stefan Bolesław Perzyński | Lucjan Muszyński | Eliezer Geller | Teresa Zalewska (polityk)Oceń: Zygmunt Hübner (prawnik)